Ervaringsverhaal

Werken in de acute zorg als sociaal psychiatrisch verpleegkundige

Auteur:
Lisa Schagen

Ninke Tonkes (41) werkt vanaf haar zeventiende in de zorg en is sinds 2013 werkzaam als sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV). Ook is zij docent bij de SPV-opleiding van Avans+ en geeft zij verschillende soorten trainingen aan onder andere ambulancemedewerkers. Haar passie ligt bij de acute psychiatrie en bemoeizorg. Bemoeizorg is een vorm van zorg waarbij je zelf op mensen afstapt die complexe problemen hebben op meerdere gebieden in hun leven. “Ik werk onder andere met mensen die helemaal geen zorg willen ontvangen, dit noemen wij ook wel zorgmijders. Ook help ik met mijn werk mensen die in acute psychiatrische nood verkeren. Ik vind dat ik het mooiste werk heb van de hele wereld.”

Een passie voor de bemoeizorg

“Ik ben ooit begonnen met de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening. Ik stopte hier al na drie maanden mee, omdat het niet bij mij paste. Ik was toen nog geen achttien jaar oud en moest dus wel werken of een opleiding volgen. Daarom ben ik als vrijwilliger begonnen in de gehandicaptenzorg. Op die locatie was er ook een afdeling Gehandicaptenzorg in combinatie met psychiatrie. Op deze groep ben ik begonnen en heb ik twee jaar met veel plezier gewerkt. Vervolgens ben ik een deeltijdopleiding Verpleegkunde gaan doen. Gedurende mijn opleiding heb ik een half jaar in Suriname gewoond, waar ik mijn ziekenhuisstage heb gedaan. Ook gaf ik daar verbale en fysieke agressietraining in het psychiatrisch centrum.”

Ninke Tonkes

“Na het afronden van mijn opleiding Verpleegkunde heb ik vooral op Acute Opname afdelingen gewerkt. En in 2011 ben ik de SPV-opleiding gaan doen. Na mijn opleiding ben ik gaan werken in een bemoeizorgteam en dat was het mooiste werk wat ik tot dan toe had gedaan. Ik werkte voornamelijk met dak- en thuislozen met psychiatrische problematiek. Bij dit werk kwam veel screening, diagnostiek en bemoeizorg kijken. Ik ging met mijn pakje sigaretten de straat op om mensen te proberen te verleiden tot zorg. In deze periode heb ik een vriendin die ik kende vanuit de SPV-opleiding geholpen om de psycholance in Amsterdam op te zetten. De psycholance was een ambulance voor de acute psychiatrie. Hier heeft de ambulancedienst in 2019 helaas de stekker uitgetrokken, omdat de geleverde zorg te veel geld kostte. Ook was het team te klein om tijdig bij alle aanvragen voor de psycholance aanwezig te kunnen zijn. Om ambulancemedewerkers wel goed te scholen wat betreft de acute psychiatrie, heb ik samen met mijn collega, Hans van den Moosdijk (één van de oprichters van de psycholance), verscheidene trainingen ontwikkeld.”

“Twee jaar geleden ben ik door TMI benaderd of ik trainingen wilde geven voor een crisisdienst en diensten wilde draaien als zzp’er. Dit aanbod klonk aantrekkelijk en zo ben ik als zzp’er gestart. Sinds januari 2021 ben ik docent geworden bij de SPV-opleiding in Amsterdam en vanaf januari 2022 begin ik ook als docent in Breda. Naast mijn werk als docent doe ik ook nog zzp-klussen.”

Als SPV moet je buiten de lijntjes kunnen denken.
Nieuwsgierig naar werken als sociaal psychiatrisch verpleegkundige?

Een werkdag als sociaal psychiatrisch verpleegkundige

“Ik werk voornamelijk late- en nachtdiensten, omdat ik de casuïstiek dan het meest interessant vind. Alle vastigheid valt namelijk ’s avonds en ’s nachts weg. Je moet meer out of the box denken dan dat je normaal in een dagdienst doet. Op mijn huidige opdracht draai je  deze diensten samen met twee artsen, een psychiater en een triagist. De triagist neemt de beoordeling aan en overlegt dan met de SPV en/of de arts of de cliënt inderdaad bij ons past of dat er aan andere zorg gedacht moet worden.”

“Als er bijvoorbeeld iemand van veertig jaar met een blanco psychiatrische voorgeschiedenis wordt aangemeld is dat opvallend. Indien die persoon heel verward is, kan dat een somatische oorzaak ten grondslag hebben. Deze persoon moet dan naar de SEH worden doorverwezen. Eerst moet de somatiek uitgesloten worden voordat iemand verder psychiatrisch beoordeeld kan worden. Ook gaan justitiële zaken (strafrecht) altijd voor de psychiatrie. Het is dus belangrijk om hier rekening mee te houden bij de beoordeling.”

“Onze beoordelingslocatie bestaat uit vijf ruimtes. Dit zijn spreekkamers en beveiligde/afsluitbare kamers. Agressieve cliënten worden in de beveiligde kamer geplaatst, zodat ze zichzelf en anderen niet kunnen verwonden. Verder worden veel beoordelingen gedaan op de SEH. Dit zijn voornamelijk mensen met suïcidaliteit of verward gedrag. Als deze patiënten somatisch vrijgegeven zijn en dat ziekenhuis geen acute psychiatrische dienst heeft, dan gaan wij ernaartoe om te beoordelen of die persoon naar huis kan of dat hij/zij verder beoordeeld dient te worden bij de psychiatrische eerste hulp.”

Werken als docent

“Naast mijn werk als SPV werk ik ook als docent bij de SPV-opleiding van Avans+. Ik geef de scholingen Consultatie en Coaching, de Wet Verplichte Ggz en Crisisinterventie. Daarnaast heb ik verschillende trainingen opgezet bij crisisdiensten in het land voor triagisten binnen de acute psychiatrie. Ook geef ik trainingen aan de ambulancedienst en meldkamercentralisten. Het werken als docent is goed te combineren met mijn werk binnen de acute psychiatrie en houdt mij ook scherp. De discussies die ik met mijn cursisten heb zijn erg interessant, omdat je daardoor ook andermans visie op een bepaalde casus hoort. Zij leren van mij, maar ik leer ook van mijn cursisten. Ik houd van mijn vak en ik vind het leuk om scholingen op te zetten en op maat te verzorgen. Door mijn ervaring in de praktijk kan ik de kennis goed overbrengen in een training.”

In de acute dienst is geen dag hetzelfde.

Psychiatrie is het mooiste vak

“De psychiatrie vind ik het mooiste vak dat er is. In de acute dienst is geen dag hetzelfde. Er is een bepaalde mate van spanning, want je weet nooit wat er komen gaat. Als SPV moet je hierdoor buiten de lijntjes kunnen denken en de mens kunnen zien achter het gedrag dat iemand vertoont. Het geeft een goed gevoel om een veilige omgeving voor een cliënt te kunnen creëren die in een crisis verkeerd. Vaak merk ik dat er bij mensen een negatieve lading zit met betrekking tot cliënten met persoonlijkheidsproblematiek. Zelf probeer ik mij er altijd aan vast te houden dat deze mensen niet zo geboren zijn. Die mensen hebben zoveel meegemaakt en dit is hun manier om met negatieve en positieve situaties om te gaan.”

Een bijzonder moment

“Vanuit het bemoeizorgteam had ik een cliënt die al twintig jaar geen contact meer met zijn familie had en door heel Europa zwierf. Deze cliënt was psychotisch. Hij sliep op verschillende bootjes en in struiken. Toch wist ik hem altijd weer te vinden en na één jaar had ik een goede band met hem opgebouwd. Ik heb ervoor gezorgd dat hij in een aanleunwoning in Amsterdam kon verblijven en ik heb hem aan de antipsychotica gekregen. In die tijd was ik zwanger en na mijn zwangerschapsverlof hoorde ik dat deze cliënt het contact met zijn familie had hersteld en vervolgens was overleden. De familie had mij een hele mooie brief geschreven als bedankje. De familie maakte zich altijd veel zorgen en hadden zich bij de situatie neergelegd, totdat ik hulp aanbood. Maar dit heb ik natuurlijk niet alleen bereikt. Het is een samenwerking tussen mij, de cliënt en de psychiater.”

Ben jij geïnspireerd door het verhaal van Ninke en wil jij ook aan de slag als SPV? Voor alle startende sociaal psychiatrisch verpleegkundigen heeft Ninke een mooie tip: “Leun achterover, observeer, laveer en werk samen. Kijk mee hoe je collega’s het doen, want je bent nooit uitgeleerd. Nog steeds leer ik heel veel van mijn collega’s, mijn cursisten en leerlingen!”

Wil jij aan de slag als sociaal psychiatrisch verpleegkundige?

Bekijk de vacatures

Heb je een vraag aan een van onze medewerkers?

Bel ons dan op 020 – 510 6754

Of stuur ons een bericht via: