Rico (34) is sinds 2020 werkzaam bij TMI als CCU verpleegkundige en volgt nu de opleiding tot IC verpleegkundige. Gedurende zijn carrière bij Defensie merkte hij al snel dat zijn passie bij de acute zorg lag. Rico deelt in deze blog zijn ervaring met de opleiding tot IC verpleegkundige via TMI.
Van militair naar CCU verpleegkundige
“Mijn carrière begon op mijn zeventiende bij Defensie als algemeen militair bij een transporteenheid. Bij Defensie ben ik twee keer uitgezonden en tijdens mijn tweede uitzending ben ik Combat Life Saver (CLS) geworden. Dit houdt in dat je eerste levensreddende handelingen doet in een oorlogsgebied. Tijdens mijn werk als CLS merkte ik dat mijn interesse bij de acute zorg lag en daarom ben ik na mijn uitzending aan de slag gegaan bij de geneeskundige eenheid van Defensie. Hier heb ik mijn verzorgende IG diploma behaald en vervolgens wilde ik doorstuderen tot verpleegkundige, maar door reorganisatie bij Defensie waren er nog maar een aantal opleidingsplekken per jaar beschikbaar.
Helaas kwam ik daar bij de eerste lichting niet tussen, dus ben ik bij een ziekenhuis in Den Haag gaan solliciteren voor een opleidingsplek. Vervolgens ben ik daar aangenomen voor de BBL opleiding tot verpleegkundige. Omdat ik al bij de geneeskunde eenheid had gezeten en daar stages had gelopen, verliep de overgang van Defensie naar het ziekenhuis heel soepel.”
In het laatste jaar van de Verpleegkunde opleiding werkte Rico op de afdeling Cardiologie. Daar werkte hij veel samen met CCU verpleegkundigen en kwam hij op het idee om vanuit de afdeling Cardiologie door te stromen naar de cornonary care unit (CCU). “Kort na mijn afstuderen ben ik verhuisd naar Zutphen en heb ik gesolliciteerd bij een ziekenhuis in de omgeving. Ik heb daar eerst drie maanden op de Neurologie gewerkt, vervolgens ben ik doorgestroomd naar de CCU afdeling. Op deze afdeling heb ik de opleiding tot CCU verpleegkundige gedaan. Na één jaar werkervaring als CCU verpleegkundige wilde ik wat anders. Ik was benieuwd wat andere ziekenhuizen te bieden hadden en op de werkvloer hoorde ik veel positieve geluiden over TMI. Ik ben toen in gesprek gegaan en inmiddels werk ik alweer ruim één jaar via TMI.”
De stoute schoenen aantrekken
“In eerste instantie was mijn plan om via TMI te gaan detacheren om zo te bepalen welk ziekenhuis mij het meeste aansprak om een vervolgopleiding te gaan doen. Al vrij snel deed de mogelijkheid zich aan om de IC opleiding te volgen.” Op zijn huidige opdracht werkt Rico op een gecombineerde CC/IC afdeling. “Wat ik fijn vind aan mijn opdracht, is dat het een klein ziekenhuis is met een fijn team en een goed leerklimaat. Doordat ik al veel samenwerkte met de IC verpleegkundigen, heb ik op een dag de stoute schoenen aangetrokken en aan het afdelingshoofd gevraagd of er een mogelijkheid was om de IC opleiding te volgen. Vervolgens is het balletje gaan rollen en het was erg fijn dat dit via TMI allemaal zo snel geregeld kon worden.”
Als CCU verpleegkundige had ik een aantal vrijstellingen voor de IC opleiding.
Nieuwsgierig naar werken als IC verpleegkundige?
De opleiding IC verpleegkundige
Gezien Rico zijn opleiding tot CCU verpleegkundige al had afgerond, heeft hij een aantal vrijstellingen voor de IC opleiding gekregen. “Het theoretische gedeelte van de opleiding bestaat normaal gesproken uit vijf modules en vanwege mijn vrijstelling hoef ik alleen module vier en vijf te volgen. De andere modules had ik namelijk al gevolgd in mijn opleiding tot CCU verpleegkundige.”
“Module vier gaat dieper in op complexe beademing, complexe circulatiestoornissen, niervervangende therapie en een stukje neurologie. Er zitten ook een aantal chirurgische lessen bij. Hierin leer je wat je moet doen als er vanaf de Chirurgische afdeling een patiënt binnenkomt op de IC. Voor module vier heb ik in totaal tweeënhalve week school gehad en één maand later kreeg ik de theorietoets.”
“Module vijf bestaat voornamelijk uit casustrainingen. In deze module krijg je verschillende casussen van de docent toegereikt die vervolgens worden behandeld in de les. Deze module wordt niet getoetst. Normaal gesproken moet je tijdens module vijf een scriptie schrijven over hoe je de deskundigheid op de afdeling kunt verbeteren. Gezien ik dit al had gedaan voor mijn CCU opleiding, hoefde ik dit nu niet meer te doen.”
De duur van de opleiding
Rico heeft een contract bij TMI voor 36 uur per week en de tijd die hij kwijt is aan zijn opleiding wordt ook gerekend als werktijd. “In totaal doe ik één jaar over de opleiding. Als je geen CCU verpleegkundige bent en daarom geen vrijstelling kunt aanvragen, doe je achttien maanden over de opleiding met een contract op basis van 36 uur. Als je minder werkt, duurt de opleiding langer. Dit komt omdat je genoeg praktijkuren moet maken om te slagen.” Rico benoemt ook dat je als algemeen verpleegkundige rekening moet houden met een langere inwerkperiode voorafgaand aan de opleiding. Hij merkt dat algemeen verpleegkundigen ongeveer twee à drie maanden inwerktijd nodig hebben op de afdeling voor ze kunnen starten.
Praktijkvaardigheden aftekenen met een klinische beoordeling
Rico vertelt dat het theoretische gedeelte losstaat van het praktijkgedeelte van de opleiding. “Als ik de theorie heb behandeld en dit getoetst is, geef ik op mijn opdracht aan dat ik er klaar voor ben om mijn handelingen in de praktijk te toetsen. In totaal moet je ongeveer vijftig handelingen laten aftekenen. Denk hierbij aan handelingen zoals het afnemen van een arterieel bloedgas en het assisteren bij een intubatie. Je hebt één jaar de tijd om alle handelingen te laten aftekenen, de volledige duur van je opleiding.”
Momenteel is er een nieuwe opleiding voor algemeen verpleegkundigen in Nederland waarbij je na afronding op een IC of SEH kan ondersteunen. Dit is de Basis Acute Zorg (BAZ) opleiding. In de BAZ-opleiding krijg je alleen module één en twee van de IC opleiding.
Op gelijk niveau met de artsen
Als Rico één verschil moet noemen met het werken als IC verpleegkundige ten opzichte van het werk als CCU verpleegkundige, dan zegt hij dat het voelt alsof je als IC verpleegkundige op gelijk niveau staat met de artsen. “Ik communiceer op de IC direct met de artsen en ervaar hier geen hiërarchie. Op de CCU werkte ik veel samen met cardiologen en daar was veel meer aanzien naar een cardioloog. Zodra ik een cardioloog moest bellen dan voelde ik een veel grotere drempel dan wanneer ik bijvoorbeeld een intensivist moet bellen. Het is lastig om te zeggen waar dit precies aan ligt, het is deels ook je eigen gevoel. Wel ervaar ik de samenwerking met de artsen op de IC als heel prettig.”
Ik heb een patiënt verzorgd die drie maanden op de IC lag.
Een band opbouwen met de patiënt
“Als ik op de CCU afdeling werk, heb ik normaal gesproken ook een spoedeisende hulp functie. Er komen patiënten binnen vanuit de ambulance en het is vervolgens onze taak om te onderzoeken of de patiënt een cardiaal probleem heeft of niet. Op de CCU afdeling zie ik gemiddeld zes tot tien patiënten per dag. Dit verschilt enorm als je het vergelijkt met de IC. Als ik op de IC werk, heb ik mijn hele dienst de verantwoordelijkheid over één of twee patiënten. Ik verzorg de patiënten, loop met de artsen visite bij die patiënten en ik voer het beleid uit wat de artsen hebben opgesteld. Hoelang de patiënten op de IC verblijven verschilt; er zijn patiënten die na een operatie één nachtje verblijven op de IC, maar coronapatiënten liggen gemiddeld drie á vier weken op de afdeling.” Rico benoemt dat hij een patiënt heeft gehad die drie maanden op de IC lag. “Dit was een coronapatiënt met tracheacanule. De tracheacanule moest meerdere keren per dag worden uitgezogen en er zijn heel weinig verpleeghuizen die dat soort patiënten opvangen. De patiënt was dus in afwachting van een plek voor het verpleeghuis en moest tot die tijd op de IC verblijven. De IC is bij ons namelijk de enige afdeling die tracheacanules doet.”
Rico geeft aan dat hij het prettig vindt om een band te kunnen opbouwen met de patiënt. “Op de CCU afdeling was een band opbouwen met een patiënt lastig, omdat ik zoveel patiënten op één dag zag en deze patiënten snel weer weg waren. Ik vind het fijn dat ik nu wel een band kan opbouwen met de patiënt en diens familie. Ook het technische aspect van het werken op de IC vind ik interessant. Je werkt met veel apparatuur en kunt verschillende orgaanfuncties overnemen zoals dialyse of beademing.”
Als je klaar bent met de opleiding, ben je nog geen goede IC verpleegkundige.
Kennis verder uitdiepen
Hoe Rico de toekomst voor zich ziet? Na zijn opleiding moet hij nog één jaar in het ziekenhuis blijven werken en dat jaar wil hij zijn kennis verder uitbreiden. “Ik vind niet dat als je klaar bent met de opleiding, je ook al een goede IC verpleegkundige bent. Het is te vergelijken met autorijden; je hebt je rijbewijs gehaald, maar meteen goed autorijden kun je nog niet. Nadat ik voldoende praktijkervaring heb opgedaan, zou ik nog een keer in een academisch ziekenhuis aan de slag willen gaan. Verder zou ik in de toekomst ook nog een opleiding tot ambulanceverpleegkundige willen doen.”
Als Rico één tip mag meegeven aan iedereen die de opleiding tot IC verpleegkundige wil gaan starten zegt hij: “Zorg dat je de opleiding op een afdeling volgt waar een goed leerklimaat is; voel je je prettig genoeg om vragen te stellen? En stimuleert de afdeling jouw leerproces? Het is fijn als je eerst bekend bent op een afdeling om vervolgens aan te geven dat je interesse hebt in een opleiding. Wanneer je een IC functie wilt uitoefenen kun je bijvoorbeeld ook eerst als basis acute zorg (BAZ) verpleegkundige gaan ondersteunen op de IC.”
